Γράφει ο Γιάννης Κεσσόπουλος / gkessopoulos@gmail.com
Την Άφυτο τη γνωρίσαμε το 1996, τότε που χωριό δε φαινόταν από τον κεντρικό δρόμο. Η Σμαρώ σε ένα πρόγραμμα ενόψει της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, μαζί με μια ομάδα νεαρών ζωγράφων. Ήταν τότε που το μπλε και οι διαβαθμίσεις του, όπως το βλέπεις από το όμορφο χωριό, στον Τορωναίο κόλπο, καθόρισε εμπνεύσεις, ζωγραφικές και άλλες!
Τα χρόνια που ακολούθησαν, ο Βασίλης Παυλής ως πρόεδρος της κοινότητας (πριν τον Καποδίστρια), με την υποστήριξη κάποιων ντόπιων -όπως ο αθλητικογράφος γιατρός Κλεάνθης Βαλαρούτσος, οι αδελφοί Ζεμπίλα (ο Γιώργος και ο Γιάννης) του Κουτσόμυλου και άλλοι αρκετοί που η μη αναφορά τους αδικεί- άρχισε να αλλάζει την εικόνα του χωριού διατηρώντας την ιστορική και παραδοσιακή αρχιτεκτονική φυσιογνωμία του, επενδεδυμένη με την περίφημη πέτρα της Αθύτου, τον πωρόλιθο. Αυτή που ακόμη και σήμερα δίνει «δύναμη» στο χωριό, καθώς είναι από τα ομορφότερα χωριά πανελλαδικώς, προορισμός τουριστικός για πολλούς ακόμη και από την Αθήνα.
Δυστυχώς, με τον Καποδίστρια, η Άθυτος -πατρίδα του ζωγράφου Νίκου Παραλή- έχασε την όποια διοικητική της αυτονομία, την ικανότητα δηλαδή να φροντίζει μόνη για τα του οίκου της. Εντάχθηκε στο Δήμο Κασσάνδρας και από τότε δεν της δόθηκε η ανάλογη προσοχή. Η πορεία που ακολούθησε ήταν φθίνουσα, όσον αφορά το δημόσιο χώρο, ωστόσο η Άφυτος διατηρεί τη μοναδικότητά της και παραμένει το ομορφότερο χωριό τη Χαλκιδικής.
Ιστορικά στοιχεία
Στην περιοχή όπου βρίσκεται η σημερινή Άφυτος, υπήρχε καταυλισμός από το 3.000 π.Χ. Η Άφυτος υπήρξε σημαντική πόλη κατά την αρχαιότητα και ανήκε στην Παλλήνη (μνημονεύεται από τους αρχαίους συγγραφείς). Το ιερό του Διονύσου και ο ναός του Άμμωνος Διός είχαν ουσιαστική συμβολή στο να εξαπλωθεί η φήμη της κατά τα αρχαϊκά και τα κλασικά χρόνια. Συνεισέφερε επίσης κατά τους Περσικούς Πολέμους με δικά της καράβια. Έπειτα έγινε μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας. Η πόλη έκοβε δικό της νόμισμα, που έφερε την κεφαλή του Άμμωνος Διός.΄Όπως μαρτυρούν αρχαίες φιλολογικές πηγές και αρχαιολογικά ευρήματα, η Άφυτος επιβίωσε ως τη ρωμαϊκή εποχή και στα αυτοκρατορικά μάλιστα χρόνια ανήκε στην επικράτεια της ρωμαϊκής αποικίας Κασσάνδρειας.
Τους επόμενους αιώνες δε γνωρίζουμε τίποτε για την Άφυτο και οι επόμενες πηγές είναι του 14ου αιώνα, σε έγγραφα του Αγίου Όρους. Βέβαιο είναι πως το χωριό αναφέρεται σε ελληνικές πηγές ήδη από τις αρχές του 17ου αιώνα. Κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας, όπως και όλα τα υπόλοιπα χωριά της χερσονήσου, υπαγόταν φορολογικά στο βακούφι του Γκαζανφέρ Αγά, ενώ διοικητικά ανήκε στο ναχιγιέ της Καλαμαριάς. Την περίοδο της Επανάστασης του 1821 πολλοί αγωνιστές και οπλαρχηγοί με καταγωγή από το χωριό ήταν πρωταγωνιστές στον Αγώνα, όπως ο Τριαντάφυλλος Γαρουφάλλου, ο Γεώργιος Παναγιώτου, ο Αναστάσιος Κυριαζής και ο Γαρύφαλλος Αντωνίου. Κατά τον Μακεδονικό Αγώνα οι Αφυταίοι διακρίθηκαν σε προσφορά, με σημαντικότερους Μακεδονομάχους, τους οπλαρχηγούς Θεοχάρη Σαρίκα (καπετάν Ζαρκάδα) και Ανδρέα Καρατάσο.
www.thinkfree.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου